Constant Nieuwenhuys

Van Cobra tot New Babylon

Constant Nieuwenhuys (Amsterdam 1920 – Utrecht 2005) is een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars van de twintigste eeuw. Hij was een van de oprichters van Cobra (1948-1951), de internationale groep kunstenaars die na de Tweede Wereldoorlog voor een omwenteling in de schilderkunst zorgde. Begin jaren vijftig begon hij ruimtelijke constructies te maken, een voorbode voor zijn stedenbouwkundige project New Babylon.

Begin jaren 50 werd het werk van Constant abstracter, ook maakte hij in deze periode in opdracht van Spectrum enkele meubels. Het meest in het oog springende resultaat daarvan, de IJhorst bijzettafeltjes, zijn nog steeds onderdeel van de collectie. De tafeltjes, ontworpen in 1953, zijn kenmerkend voor een keerpunt in het oeuvre van Constant, ze markeren de overgang van zijn Cobra-jaren naar het begin van zijn unieke en grootschalige New Babylon-project.

Als kunstenaar was Constant maatschappelijk zeer betrokken. Centraal in zijn werk staat de vraag hoe de behoefte van het individu om zich creatief te uiten tot maatschappelijke omwentelingen kan leiden. Kunst was in zijn ogen geen kwestie van pure schoonheid maar de uitdrukking van een diep levensbesef. Om zichzelf te vernieuwen zocht Constant naar een nieuwe abstracte beeldtaal. In de jaren vijftig maakte hij een groot aantal constructies die niet alleen als zelfstandige sculpturen maar ook als architectonische maquettes bedoeld waren. Zo werd naast de kwast de soldeerbout zijn belangrijkste gereedschap. Eind jaren vijftig werden de constructies opgenomen in New Babylon, een ontwerp voor een denkbeeldige wereldstad van de toekomst. Hier zou de mens niet meer hoeven te werken en kon hij zijn creativiteit volledig ontplooien.